Rusça Dersleri-İsimlerin Yalın Hal Çoğulları

ИМЕНИТЕЛЬНЫЙ ПАДЕЖ МНОЖЕСТВЕННОГО ЧИСЛА
İSİMLERİN YALIN HAL ÇOĞULLARI
УРОК 2 – DERS 2

ERKEK CİNS – МУЖСКОЙ РОД

Sonu sessiz harfle biten isimler -ы , -и seslilerinden birisini alarak çoğul olurlar. Bunun ayırt edici kuralı, kelimenin son seslisinin yedi istisna harften biriyle bitmesi halinde -и seslisinin eklenerek yalın hal çoğul yapılmasıdır.

Bu harfler ж,щ,ш,ч,к,г,х dir

нож – ножи                    bıçak-bıçaklar

врач -врачи                   doktor-doktorlar

плащ – плащи                yağmurluk-yağmurluklar

карандаш -кагандаши      kurşun kalem-kurşun kalemler

дух – духи                      ruh-ruhlar

враг– враги                    düşman düşmanlar

звук –звуки                     ses-sesler

Bu yedi sessizin dışındaki diğer bütün sessiz harflerden sonra -ы ilave edilerek yalın hal çoğul şekli elde edilir.

стол– столы                     masa -masalar

пол– полы                       döşeme– döşemeler

завод– заводы                 fabrika– fabrikalar

вокзал– вокзалы             gar– garlar

автобус– автобусы       otobüs-otobüsler

самолёт-самолёты       uçak– uçaklar

Sonu -ь yumuşatma işaretiyle biten kelimeler -и ilave edilerek çoğul olurlar.

дождь – дожди                yağmur- yağmurlar

путь – пути                      yol– yollar

словарь – словари            sözlük– sözlükler

рубль – рубли                 ruble– rubleler

DİŞİ CİNS  – ЖЕНСКИЙ РОД

 Sonu -a İle Biten İsimler: Bu harf atıldıktan sonra yerine, yedi harf kuralına uymak şartıyla, -ы ve -и eklenerek çoğul şekil elde edilir.

страна – страны         ülke-ülkeler

лампа – лампы             lamba-lambalar

улица – улицы           sokak-sokaklar

комната – комнаты    oda-odalar

кожа – кожи     deri– deriler

нога – ноги                 ayak-ayaklar

дача – дачи                 yazlık ev– yazlık evler

старуха – старухи             yaşlı kadın– yaşlı kadınlar

Son dört sözcükte görüldüğü gibi ж,щ,ш,ч,к,г,х harflerinden sonraki -a düşmekte , bunun yerine -и eklenmektedir.

Sonu -я ile biten dişi cins isimlerde bu harf düşer yerine -и takısı gelir.

Деревня – деревни                köy– köyler

Земля – земли             yer– yerler

статья -статьи            makale– makaleler

семья -семьи           aile-aileler

Sonu -ь ile biten dişil cins isimlerde sondaki yumuşak işaretin yerine -и takısı getirilerek çoğul yapılır.

новость – новости                haber-haberler

степь – степи                        step– stepler

ночь – ночи                           gece-geceler

постель – постели                yatak– yataklar

тетрадь – тетради                 defter– defterler

NÖTR CİNS – СРЕДНИЙ  РОД

 

Sonu -o ile biten isimler, çoğul yapılırken bu harfin yerine -a harfi alırlar.

окно – окна        pencere– pencereler

письмо – письма      mektup– mektuplar

дело – дела               iş– işler

слово -слова            söz– sözler

Sonu -е -ье ve -ие ekleriyle biten isimler çoğul yapılırken son harfin yerine -я takısı alır.

море – моря       deniz– denizler

поле -поля            saha– sahalar

Kelimelerin çoğul yapımındaki genel kurallar bunlar olmakla beraber bazı istisna haller de münferit olarak öğrenilmelidir.